Choroby Odkleszczowe u Psa: Objawy i Leczenie
Choroby odkleszczowe u psów to nic innego jak choroby przenoszone na psy podczas ugryzienia przez zakażonego kleszcza. Na świecie kleszcze zajmują drugie miejsce jeżeli chodzi o częstość przenoszenia chorób, a więc stoją na podium zaraz za komarami.
Są one pasożytami zewnętrznymi, które żywią się krwią zwierząt (zarówno ludzi jak i psów) i mogą przenosić różne mikroorganizmy chorobotwórcze, takie jak bakterie, pierwotniaki i wirusy. Gdy zakażony kleszcz ugryzie psa, może przenieść te mikroorganizmy do krwiobiegu psa, prowadząc do zarażenia zwierzęcia i rozwoju choroby.
Istnieje kilka chorób przenoszonych przez kleszcze, które mogą dotknąć psy. Warto wiedzieć, że różne kleszcze mogą przenosić różne choroby, a z powodu ocieplenia klimatu, i częstych podróży po świecie z pupilami, częstość występowania określonych chorób odkleszczowych u psa jest z roku na rok coraz większa. Odpowiednia profilaktyka, taka jak stosowanie produktów do zwalczania kleszczy, regularne kontrole i szybkie usuwanie kleszczy z psów, może pomóc zmniejszyć ryzyko zachorowania.
Od Ugryzienia Kleszcza do Choroby Odkleszczowej
Po jakim czasie zauważymy objawy choroby odkleszczowej u psa? Czas potrzebny do pojawienia się objawów chorobowych może się różnić w zależności od konkretnej choroby i indywidualnej odpowiedzi immunologicznej psa. W niektórych przypadkach mogą rozwinąć się w ciągu kilku dni do kilku tygodni po ukąszeniu, podczas gdy w innych przypadkach może upłynąć kilka tygodni lub nawet miesięcy, zanim objawy staną się widoczne.
Na przykład w przypadku chorób takich jak borelioza i erlichioza objawy często pojawiają się w ciągu 2 do 3 tygodni po ukąszeniu. Z drugiej strony, choroby takie jak anaplazmoza i babeszjoza mogą mieć okres inkubacji od kilku tygodni do miesięcy, zanim pojawią się objawy. Ważne jest, aby pamiętać, że nie wszystkie choroby przenoszone przez kleszcze ujawniają się natychmiast, a niektóre psy (będące nosicielami) mogą nie wykazywać żadnych zauważalnych oznak choroby, nawet jeśli są zarażone. Wszystko zależy od tego, czy mamy do czynienia z formą jawną, czy z tzw. formą utajoną, czyli gdy pasożyty utrzymują się w organizmie nie powodując zauważalnych objawów. Okres utajenia może utrzymywać się przez miesiące, a nawet lata, a właściciel przez cały ten czas nie będzie tego świadomy.
Jeśli podejrzewasz, że Twój pies mógł być narażony na kontakt z kleszczami lub jeśli zauważysz jakiekolwiek odstępstwa zdrowotne, najlepiej skonsultować się z weterynarzem. Oceni on stan zdrowia psa, i w razie potrzeby przeprowadzi testy diagnostyczne i dobierze odpowiednie do choroby odkleszczowej leczenie dla naszego psa.
Objawy Chorób Odkleszczowych u Psa
Jakie są objawy choroby odkleszczowej u psa?
Choroba odkleszczowa u psów może powodować szereg objawów, a konkretne objawy mogą się różnić w zależności od rodzaju choroby i stadium infekcji. Oto kilka typowych oznak, które powinny nas zaalarmować, gdyż mogą wskazywać na infekcję:
- Utrata apetytu
- Gorączka
- Letarg
- Powiększone węzły chłonne
- Bóle stawów, sztywność i kulawizny, problemy z poruszaniem się
- Objawy neurologiczne
Utrzymująca się lub nawracająca gorączka, ogólne osłabienie, brak energii i zwiększona senność, zmniejszenie lub całkowity brak apetytu, to dość ogólne objawy, które mogą wskazywać na wiele chorób. Niemniej jednak, szczególnie w okresie wiosenno-letnim, mogą być one dla nas główną wskazówką wystąpienia choroby od kleszczy u naszego psa.
Niektóre choroby, takie jak np. borelioza, mogą powodować kulawizny, obrzęk stawów oraz ból mięśni i stawów. Psy mogą wykazywać sztywność, trudności w poruszaniu się lub niechęć do aktywności fizycznej, a także doświadczać kaszlu, trudności w oddychaniu lub innych problemów oddechowych. W niektórych przypadkach dotknięty zostaje układ nerwowy, co objawia się neurologicznie drgawkami, dezorientacją lub paraliżem.
Ważne jest, aby pamiętać, że objawy te mogą nakładać się na inne schorzenia, dlatego prawidłowa diagnoza przez lekarza weterynarii ma kluczowe znaczenie. Jeśli zauważysz którykolwiek z tych objawów lub podejrzewasz, że Twój pies mógł być narażony na kontakt z kleszczami, zalecamy zwrócenie się o pomoc do weterynarza. Wczesne wykrycie i odpowiednie leczenie zwiększają szanse na pozytywny wynik u psów z chorobami przenoszonymi przez kleszcze.
Choroby Odkleszczowe u Psów
Kiedy wybierzemy się w wakacje na działkę, lub chociażby na wycieczkę do lasu, często zdarza się, że widzimy na naszej skórze mały czarny punkcik, który okazuje się być kleszczem. Pierwsze co wtedy myślimy to “Borelioza!”. Reakcja gdy znajdziemy kleszcza u naszego psa jest zwykle bardzo podobna, jednak nazwa choroby inna - wtedy zwykle jako pierwsza wpada nam do głowy Babeszjoza. Babeszjoza nie jest jednak jedyną chorobą odkleszczową u psów, oprócz niej jest kilka innych, które występują w naszym regionie, i które niewątpliwie warto znać. Oto kilka powszechnych przykładów choroby odkleszczowej u psa:
Borelioza jest wywoływana przez bakterię Borrelia burgdorferi i jest przenoszona przez kleszcza czarnonogiego (znanego również jako kleszcz jeleni). Może powodować szereg objawów, w tym gorączkę, kulawiznę, obrzęk stawów, zmęczenie i utratę apetytu.
Ehrlichioza jest wywoływana przez kilka gatunków bakterii Ehrlichia i jest przenoszona głównie przez kleszcza brunatnego, lecz mogą ją przenosić również inne kleszcze. Może prowadzić do objawów takich jak gorączka, utrata apetytu, letarg, utrata masy ciała i zaburzenia krwawienia.
Anaplazmoza jest wywoływana przez bakterie Anaplasma phagocytophilum i Anaplasma platys. Przenoszona jest przez kleszcza czarnonogiego i kleszcza brunatnego. Ogólne objawy mogą obejmować gorączkę, bóle stawów, letarg, niedokrwistość i zmniejszony apetyt. Bardzo często zdarza się, iż anaplazmoza u psa występuje w połączeniu z jednoczesnym zachorowaniem na babeszjozę.
Gorączka plamista Gór Skalistych jest wywoływana przez bakterię Rickettsia rickettsii i jest przenoszona przez kleszcza amerykańskiego, kleszcza brunatnego i kleszcza górskiego. Może powodować gorączkę, utratę apetytu, bóle mięśni i stawów, wysypkę skórną i objawy neurologiczne.
Babeszjoza jest wywoływana przez różne gatunki pierwotniaka Babesia i jest przenoszona przez kleszcza brunatnego i kleszcza amerykańskiego. Jest to najczęstsza choroba odkleszczowa u psów, z którą stykają się lekarze weterynarii w swoich gabinetach. Jest ona również najbardziej niebezpieczna. Objawy mogą obejmować gorączkę, niedokrwistość, blade dziąsła, osłabienie, ciemny kolor moczu i żółtaczkę. Szybkość reakcji jest kluczowa w efektywnym leczeniu, gdyż choroba postępuje bardzo szybko. Nieleczona babeszjoza prowadzi do powikłań i uszkodzenia nerek, a często nawet do śmierci zwierzęcia.
Hepatozoonoza jest wywoływana przez pierwotniaka Hepatozoon canis i jest przenoszona zwłaszcza przez kleszcza brunatnego. Może powodować gorączkę, bóle mięśni, utratę masy ciała, a w ciężkich przypadkach uszkodzenie narządów wewnętrznych.
Bartoneloza, znana również jako choroba kociego pazura lub gorączka kociego pazura, jest chorobą zakaźną wywoływaną przez bakterie z rodzaju Bartonella. Chociaż jest ona głównie związana z kotami, które łapią ją głównie od pcheł, może również dotykać psów i ludzi. Bartoneloza u psów jest stosunkowo rzadka w porównaniu do jej występowania u kotów.
Leczenie Chorób Odkleszczowych u Psa
Jak wygląda leczenie psa w przypadku choroby odkleszczowej? Zależy to od konkretnej choroby i stopnia jej nasilenia. Niezbędne jest skonsultowanie się z lekarzem weterynarii w celu uzyskania właściwej diagnozy i planu leczenia dostosowanego do stanu psa. Poniżej przedstawiamy kilka metod leczenia chorób przenoszonych przez kleszcze u psów:
Wiele chorób przenoszonych przez kleszcze to infekcje bakteryjne, a leczenie często obejmuje stosowanie antybiotyków. Konkretny przepisany antybiotyk będzie zależał od choroby. Czas trwania antybiotykoterapii może być różny, od kilku tygodni do kilku miesięcy, w zależności od choroby i reakcji na leczenie. W przypadku babeszjozy oprócz antybiotyków i płynów, lekarz weterynarii podaje również lek przeciwpierwotniaczy, który ma na celu zabicie i skuteczne usunięcie z organizmu psa pasożyta - Babesii canis.
Oprócz antybiotyków może być konieczna opieka wspomagająca w celu opanowania objawów i utrzymania dobrego stanu zdrowia psa. Zwykle stosuje się tu płynoterapię (podskórną lub dożylną), leczenie bólu lub stanu zapalnego za pomocą leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych oraz leczenie konkretnych objawów.
Regularne monitorowanie zdrowia psa podczas leczenia jest niezbędne. Obejmuje ono wizyty kontrolne u weterynarza w celu przeprowadzenia badania klinicznego, badań krwi oraz innych badań diagnostycznych w celu oceny skuteczności leczenia i upewnienia się, że infekcja ustępuje.
Musimy pamiętać, że wczesna diagnoza i leczenie zwiększają szanse na pomyślne wyleczenie z chorób przenoszonych przez kleszcze. Zbyt późna reakcja lub nieleczone choroby przenoszone przez kleszcze mogą prowadzić do poważniejszych powikłań i potencjalnie przewlekłych schorzeń, a nawet śmierci. Dlatego też, jeśli podejrzewasz u swojego psa chorobę odkleszczową lub jeśli pies wykazuje jakiekolwiek objawy po ekspozycji na kleszcze, zwróćmy się o pomoc weterynaryjną.
Profilaktyka chorób odkleszczowych u Psów
Choroby odkleszczowe u psów stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia i dobrego samopoczucia naszych towarzyszy. Jednak dzięki odpowiednim środkom zapobiegawczym możemy uchronić nasze psy przed tymi potencjalnie poważnymi chorobami.
Regularne kontrole po spacerach są niezbędne do wczesnego wykrywania i usuwania kleszczy. Po aktywności na świeżym powietrzu dokładnie sprawdź sierść psa, zwracając szczególną uwagę na obszary takie jak głowa, uszy, szyja i łapy, które są ulubionymi miejscami kleszczy do ukrywania się. Jeśli znajdziesz kleszcza, ostrożnie usuń go pęsetą lub narzędziem do usuwania kleszczy, upewniając się, że cały kleszcz został usunięty, aby zapobiec infekcji. Jeżeli nie jesteś pewien, że potrafisz samodzielnie dokładnie usunąć kleszcza, zgłoś się z psem do swojej przychodni weterynaryjnej.
Jednym z najbardziej kluczowych sposobów profilaktyki przeciwkleszczowej jest stosowanie preparatów przeciwkleszczowych. Skonsultuj się z lekarzem weterynarii, aby wybrać najbardziej odpowiedni preparat dla Twojego psa. Dostępne są różne opcje, w tym preparaty typu spot-on, obroże przeciw kleszczom i leki doustne. Produkty te działają poprzez odstraszanie lub zabijanie kleszczy, zanim będą miały szansę ugryźć i przenosić choroby.
Utrzymanie zadbanego ogródka może również pomóc. Regularnie koś trawnik i przycinaj krzewy i krzaki, ponieważ kleszcze rozwijają się w wysokich trawach i gęstej roślinności. Stworzenie bariery z wiórów drewnianych lub żwiru między obszarami zalesionymi a podwórkiem może również zniechęcić kleszcze do wchodzenia na obszar, na którym spędzamy czas wspólnie z naszym pupilem. Ogrodzenie może również pomóc w utrzymaniu dzikich zwierząt przenoszących kleszcze z dala od Twojej posesji.
Szczepienia mogą być dodatkowym środkiem zapobiegawczym przeciwko konkretnym chorobom przenoszonym przez kleszcze. Obecnie dostępne są na rynku szczepienia przeciwko chorobom takim jak borelioza oraz kleszczowe zapalenie mózgu psów. Nie chornią one w 100% przed zachorowaniem, jednak łagodzą one objawy w razie wystąpienia choroby od kleszcza u psa.
Pamiętaj, że żaden środek zapobiegawczy nie jest w 100% niezawodny, dlatego ważne jest, aby zachować czujność i podjąć natychmiastowe działania, jeśli znajdziesz kleszcze na swoim psie lub zauważysz jakiekolwiek objawy choroby po kleszczu u psa. Jeśli podejrzewasz, że Twój pies mógł zarazić się od kleszcza, skonsultuj się z weterynarzem.
Kleszcz u psa - co jeszcze powinniśmy wiedzieć?
W tym artykule staraliśmy się wyczerpać temat chorób odkleszczowych u psów. Jednak na temat zdrowia naszych czworonogów nigdy dość, dlatego zachęcamy do ciągłego poszerzania swojej wiedzy. Jeżeli chcielibyście się dowiedzieć więcej w temacie kleszczy u psa, zapraszamy do przeczytania następujących artykułów:
- Kleszcz u psa - jak chronić i jak rozpoznać objawy ukąszenia pupila
- Co odstrasza kleszcze u Twojego psa? Sprawdź!
- 3 skuteczne sposoby na ochronę psa przed kleszczami
- Wysuszony kleszcz u psa: jak odpowiednio zareagować?
Aleksandra Pawłowska
Absolwentka Wydziału Medycyny Weterynaryjnej SGGW w Warszawie. Ostatnie dwa lata studiów spędziła na szlifując umiejętności kliniczne na Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium. W trakcie studiów aktywna członkini Koła Naukowego Medyków Weterynaryjnych i przewodnicząca International Veterinary Students’ Association. Największa fanka jamników, i właścicielka jednego z nich. Pasjonatka nauki, literatury faktu i kuchni azjatyckiej.